Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015

Νηστεύοντες ἀδελφοὶ σωματικῶς, νηστεύσωμεν καὶ πνευματικῶς...

         
      π. Χρήστου Ζαχαράκη

  «Νηστεύοντες ἀδελφοὶ σωματικῶς, νηστεύσωμεν καὶ πνευματικῶς, λύσωμεν πάντα σύνδεσμον ἀδικίας, διαρρήξωμεν στραγγαλιάς βιαίων συναλλαγμάτων, πᾶσαν συγγραφήν ἄδικον διασπάσωμεν, δώσωμεν πεινῶσιν ἄρτον, καὶ πτωχοὺς ἀστέγους εἰσαγάγωμεν εἰς οἴκους, ἵνα λάβωμεν παρὰ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, τὸ μέγα ἔλεος», «νὰ νηστεύουμε σωματικὰ καὶ πνευματικά, νὰ λύσουμε κάθε σύνδεσμο ἀδικίας, νὰ καταστρέψουμε τὶς ἄνομες συναλλαγές, νὰ σχίσουμε κάθε ἄδικο συμβόλαιο, νὰ δώσουμε ψωμὶ στοὺς πεινασμένους, τοὺς φτωχοὺς καὶ τοὺς ἄστεγους νὰ περιθάλψουμε.  
Τὸ ἐξαίρετο αὐτὸ τροπάριο, - στιχηρό τοῦ ἑσπερινοῦ τῆς Α´ ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν -, μᾶς παραπέμπει ἄμεσα στὸν προφήτη Ἠσαΐα, ὁ ὁποῖος διὰ στόματος Θεοῦ καὶ μιλώντας γιὰ τὴ νηστεία, ἔλεγε:  "Μ' αὐτό τόν τρόπο πού προσεύχεστε, δέν πρόκειται νά εἰσακουστεῖ ἡ προσευχή σας. Ἡ νηστεία, ὅπως ἐγώ τή θέλω [λέει ὁ Θεός], δέν εἶναι νά κακουχεῖστε γιά μιά μέρα, καί τό κεφάλι κάτω νά τό σκύβετε, καθώς τό βοῦρλο, μέ ροῦχα πένθιμα νά κάθεστε στή στάχτη" (58,5). "Νά σπᾶτε τῶν ἀδικημένων τά δεσμά, νά λύνετε τά φορτία πού τούς βαραίνουν, τούς καταπιεσμένους ν' ἀπελευθερώνετε καί νά συντρίβετε κάθε ζυγό" (58,6).   

Τὸ τροπάριο αὐτὸ τοῦ Τριωδίου ἔχει ἕνα περιεχόμενο ριζοσπαστικό, ἀνατρεπτικό καὶ βαθύτατα κοινωνικό. Κάνουμε ἕνα λάθος ὅλοι μας ὅταν, στὴ θεολογία μας, στὸ κήρυγμά μας, στὶς παραινέσεις μας,  μεταφέρουμε καὶ μετατοπίζουμε τὴ δικαίωση τῶν φτωχῶν, τῶν ἀδυνάτων καὶ τῶν ἀδικημένων στὴν αἰώνια ζωή. Καὶ αὐτὸ βέβαια τὸ κάνουμε ἀσυναίσθητα, ἀλλὰ ἐκ τοῦ πονηροῦ, διότι ἔτσι ἀποποιούμαστε τὴν προσωπική μας εὐθύνη καὶ τὸ χρέος τῆς ἀγάπης πρὸς τοὺς ἀδελφούς μας. Καὶ ναὶ μὲν ἐκεῖνοι θὰ δικαιωθοῦν, ἐμεῖς ὅμως θὰ κριθοῦμε. Ἡ Ἐκκλησία θέλει νὰ σωθεῖ ὁ ἄνθρωπος καὶ νὰ ζήσει αἰώνια, ἀλλὰ ἡ αἰώνια ζωὴ ἀρχίζει ἐδώ καὶ τώρα, γιατὶ ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ παρουσία τῆς αἰώνιας Βασιλείας στὸν κόσμο καὶ ἡ ζωὴ ἤδη πολιτεύεται. Ἡ Ἐκκλησία δὲν περιμένει τὸν ἄνθρωπο νὰ πεθάνει γιὰ νὰ τὸν ἀναστήσει, ἀλλὰ τοῦ χαρίζει τὴ ζωὴ τῆς Ἀνάστασης ἀπὸ τώρα. Ἑπομένως ἡ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ κατὰ συνέπεια καὶ τῶν μελῶν της εἶναι ἡ ἄσκηση τῆς ἀγάπης.  

Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 2015




«Ἐλήλυθεν ἡ Νηστεία, ἡ μήτηρ τῆς σωφροσύνης, ἡ κατήγορος τῆς ἁμαρτίας, καὶ συνήγορος τῆς μετανοίας, ἡ πολιτεία τῶν Ἀγγέλων, καὶ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, οἱ πιστοὶ ἀνακράξωμεν, ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς». 

Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2015

ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

«Ἡ νηστεία εἶναι δρόμος ἀγάπης, γι᾽ αὐτὸ κι ἐπίπονος, πρέπει νὰ τὸ θέλει ἡ καρδιά, νὰ σ᾽ ὁδηγεῖ ἡ ἀγάπη. Ἡ νηστεία εἶναι ἀπέκδυση, πρέπει ν᾽ ἀφήσεις πίσω σου πολλὰ νὰ τὴ διαβεῖς, ν᾽ ἀφήσεις στὸν κόσμο τὰ δικά του· μονάχα τὴν καρδιά σου παίρνεις, φορτωμένη μ᾽  ἐκεῖνα ποὺ θησαύριζες. Στὸ τέλος τοῦ δρόμου θὰ πρέπει νὰ ἔχουμε ἀδειάσει τὸν ἑαυτό μας. Τὴ ζωὴ ἤ τὸ θάνατο τὰ χτίζουμε μ᾽ ἐκεῖνα ποὺ μαζεύουμε.

Ἡ νηστεία εἶναι ἀληθινή ὅταν στοχεύει σὲ θησαυροὺς οὐράνιους· ὅταν δὲν ὑπηρετεῖ τὴ ματαιοδοξία μας. Δὲν τὴν διατυμπανίζουμε, γίνεται κρυφά, ὅπως κρυφά τελεσιουργεῖται καὶ ἡ σωτηρία  μέσα στὴν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, ὅταν τὴ βρεῖ ζεστὴ ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ ἀνοιχτή  στὸν κόσμο ὅλο. Νηστεία χωρὶς συγχώρεση δὲν εἶναι νηστεία, γιατὶ ἀπουσιάζει ἡ ἀγάπη· καὶ ὅταν ἀπουσιάζει ἡ ἀγάπη, τὰ πάντα εἶναι θάνατος…» ( π.Χρῆστος Ζαχαράκης)*

*Ἀπὸ μία παλαιότερη ἀνάρτησή μου

Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2015

ἡ ἀγάπη «οὖ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς»


   π. Χρήστου Ζαχαράκη

Β´

«Ἵν᾽ ἕν γέ τι πάντως αὐτοῖς ἁμαρτάνηται, ἤ τὸ κακὸν ἐνεργούμενον, ἤ τὸ καλὸν ἀπιστούμενον» (Λόγος Β´), λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, δηλαδὴ ὁ ἄνθρωπος ἁμαρτάνει ὄχι μόνο ὅταν διαπράττει τὸ κακό, ἀλλὰ καὶ ὅταν παραλείπει νὰ πράξει τὸ καλό. Κι ὁ Μέγας Βασίλειος τονίζει πὼς «ἀδικεῖς τόσους ἀνθρώπους, ὅσους θὰ μποροῦσες νὰ βοηθήσεις». Ὁ Χριστὸς  ὅταν μιλάει γιὰ τὴν κρίση κατὰ τὴ δευτέρα παρουσία του καὶ συνδέει τὴν ἀγάπη καὶ τὴ φροντίδα μας γιὰ τοὺς συνανθρώπους μας μὲ τὴν ἀγάπη μας πρὸς τὸν ἴδιο,  οὐσιαστικά τονίζει ὅτι ἄν δώσουμε λόγο γιὰ κάτι, αὐτὸ εἶναι ἡ ἔλλειψη ἀγάπης.
Ἄν κάτι λησμονοῦμε, ἐμεῖς οἱ χριστιανοί, εἶναι ὅτι ἡ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας ἤ ἡ «πνευματικὴ ζωή», ὅπως ἀρέσκονται πολλοὶ νὰ τὴν ὀνομάζουν, εἶναι  οὐσιαστικὰ  ἄσκηση ἀγάπης. Μία μορφή ἄσκησης τῆς ἀγάπης εἶναι οἱ καθημερινὲς μας διαπροσωπικὲς σχέσεις, ποὺ τόσο κουράζουν τὸ σημερινὸ ἄνθρωπο. Κι αὐτὸ γιατὶ ἀπὸ τὶς σχέσεις αὐτὲς ἀπουσιάζει ὁ Χριστός· «πείνασα γάρ, κα οκ δώκατέ μοι φαγεν, δίψησα, κα οκ ποτίσατέ με, ξένος μην, κα ο συνηγάγετέ με, γυμνός, κα ο περιεβάλετέ με, σθενς κα ν φυλακ, κα οκ πεσκέψασθέ με». Ὅταν ὁμιλοῦμε γιὰ ἀγάπη συνήθως τὸ μυαλό μας πηγαίνει στὸ σύντροφό μας, στὴν οἰκογένειά μας, στοὺς συγγενεῖς καὶ στοὺς φίλους μας. Ὅμως αὐτὸ εἶναι τὸ ἐλάχιστο!  Καὶ ὁ Χριστὸς δὲν ζητάει τὸ ἐλάχιστο, ἀλλὰ τὸ μέγιστο, γιατὶ ἡ ἀγάπη δίνει πάντα τὸ μέγιστο. Ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν πλησίον χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὸν Κύριο «ὁμοία» μ᾽ ἐκείνη τὴν πρὸς τὸν Θεό. Ἁπλώνεται, διαχέεται παντοῦ, ὅπως καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ τὸ μοναδικό της ὅριο εἶναι ἡ θυσία. «Ἐν τούτῳ ἐγνώκαμεν τὴν ἀγάπην, ὅτι ἐκεῖνος ὑπὲρ ἡμῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἔθηκε», ἀπ’ αὐτὸ γνωρίσαμε τὴν ἀγάπη, ἀπὸ τὸ ὅτι Ἐκεῖνος πρόσφερε τὴ ζωή του γιὰ χάρη μας, λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, γι᾽αὐτὸ  «καὶ ἡμεῖς ὀφείλομεν ὑπὲρ τῶν ἀδελφῶν τὰς ψυχὰς τιθέναι».

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, στὸν ὑπέροχο ἐκεῖνο ὁρισμό του γιὰ τὴν ἀγάπη στὴν Α´πρὸς Κορινθίους ἐπιστολή του , λέει ὅτι ἡ ἀγάπη «οὖ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς». Εἶναι αὐτὸ ἀπὸ τὸ ὁποῖο πάσχει ἡ δική μας ἡ ἀγάπη, γιατὶ ἡ ἀγάπη μόνο δίνει, δὲν παίρνει. Εἶναι αὐτὸ ποὺ δὲν ἀφήνει τὴν καρδιά μας ν᾽ ἁπλωθεῖ μέχρι τὸν οὐρανό, γιὰ νὰ χωρέσει ν᾽ ἀγκαλιάσει καὶ τὴ γῆ. Εἶναι αὐτὸ ποὺ δὲν ἀφήνει τὴν ἀγάπη μας ν᾽ ἀγγίξει καὶ τὸν ἐλάχιστο ἀδελφό μας, γιατὶ γιὰ τὴν ἀγάπη δὲν ὑπάρχει ἐλάχιστος, γιατὶ ἡ κλήση μας στὸ καθ᾽ ὁμοίωσιν, δηλαδὴ στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ,  εἶναι γιὰ ὅλους ἴδια. Γιατὶ μονάχα ἡ ἀγάπη μπορεῖ νὰ θανατώσει τὸ θάνατο καὶ νὰ μᾶς φτάσει στὴν Ἀνάσταση!

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2015

Κυριακή τῶν Ἀπόκρεω

  Ἡ παραβολή τῆς Κρίσεως        
     π. Χρήστου Ζαχαράκη

Α´

«Ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι μεταβεβήκαμεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωήν, ὅτι ἀγαπῶμεν τοὺς ἀδελφούς· ὁ μὴ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν μένει ἐν τῷ θανάτῳ.  πᾶς ὁ μισῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἀνθρωποκτόνος ἐστί, καὶ οἴδατε ὅτι πᾶς ἀνθρωποκτόνος οὐκ ἔχει ζωὴν αἰώνιον ἐν ἑαυτῷ μένουσαν» (Καθ. Α´ Ἰωαν. 3, 14-15). Γιὰ νὰ ἔχουμε μιὰ πραγματικὴ καὶ ὄχι ἠθικολογικὴ κατανόηση τῆς διηγήσεως γιὰ τὴν τελικὴ κρίση θὰ πρέπει νὰ ἀνατρέξουμε στὴν πρώτη καθολικὴ ἐπιστολή τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, τὴν ὁποία διαβάζοντας θαρρεῖς ὅτι γράφτηκε ὡς ἑρμηνευτικὸ ὑπόμνημα τῆς διήγησης αὐτῆς. «μν λέγω μν, φ' σον ποιήσατε ν τούτων τν δελφν μου τν λαχίστων, μο ποιήσατε» καὶ «… φ' σον οκ ποιήσατε ν τούτων τν λαχίστων, οδ μο ποιήσατε». Ἡ ἴδια πρόταση θετικὰ καὶ ἀρνητικὰ διατυπωμένη ἀπὸ τὸ Χριστό, θέτει ὡς κριτήριο τῆς τελικῆς κρίσεως τοῦ ἀνθρώπου τὴν ἀγάπη, ὄχι ἀπρόσωπα, ἀλλὰ ὅπως ἐνσαρκώθηκε στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὴν ἀγάπη ποὺ ἔπαθε καὶ σταυρώθηκε, τὴν ἀγάπη ποὺ ἀναστήθηκε! «ἐν τούτ γνώκαμεν τν γάπην, τι κενος πρ μν τν ψυχν ατο θηκε· κα μες φείλομεν πρ τν δελφν τς ψυχς τιθέναι.  ς δ’ ν χ τν βίον το κόσμου κα θεωρ τν δελφν ατο χρείαν χοντα κα κλείσ τ σπλάγχνα ατο π’ ατο, πς γάπη το Θεο μένει ν ατ Ἀγάπη δὲν εἶναι ἁπλά νὰ βοηθᾶς τὸν ἄλλο, ἀλλὰ νὰ γίνεις ὁ ἄλλος, νὰ κάνεις αὐτὸ ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ κάνει ὁ ἄλλος! Τὸ ἀδύνατο γιὰ τὸν  ἄνθρωπο, - νὰ νικήσει τὸ θάνατο -, τὸ ἔκανε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ποὺ μᾶς διαβεβαίωσε πὼς «ὁ τὸν λόγον μου ἀκούων καὶ πιστεύων τῷ πέμψαντί με ἔχει ζωὴν αἰώνιον», ἤ ὅπως τὸ λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος  «ατη στν ντολ ατο, να πιστεύσωμεν τ νόματι το υο ατο ησο Χριστο κα γαπμεν λλήλους, καθς δωκεν ντολν. κα τηρν τς ντολς ατο ν ατ μένει κα ατς ν ατῷ». Αὐτὸς ποὺ τηρεῖ τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης παραμένει κοντὰ στὸ Θεό ἀπὸ τώρα καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας. «καὶ ἡμεῖς ἐγνώκαμεν καὶ πεπιστεύκαμεν τὴν ἀγάπην ἣν ἔχει ὁ Θεὸς ἐν ἡμῖν. ῾Ο Θεὸς ἀγάπη ἐστί, καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καὶ ὁ Θεὸς ἐν αὐτῷ. ᾿Εν τούτῳ τετελείωται ἡ ἀγάπη μεθ᾿ ἡμῶν, ἵνα παρρησίαν ἔχωμεν ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς κρίσεως».