Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2014

Τριώδιο

    Τελώνου καὶ Φαρισαίου
     π. Χρήστου Ζαχαράκη


Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς,  ἀπηύθυνε τὴν παραβολὴ τοῦ Τελώνη καὶ τοῦ Φαρισαίου   πρός   «τος πεποιθότας φ’ αυτος τι εσ δίκαιοι, κα ξουθενοντας τος λοιπος», δηλαδὴ πρὸς τοὺς Φαρισαίους. Καὶ πρὸς ὅλους ἐμᾶς ποὺ θεωροῦμε πὼς ἄξια μαθητεύουμε καὶ  γνήσια ἑρμηνεύουμε τὸ λόγο Του, καὶ ἀσκοῦμε κατὰ τὸν καλύτερο τρόπο τὰ θρησκευτικά μας καθήκοντα. Ὅμως ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι καθῆκον, ἀλλὰ ζωή! Καὶ ὅσο τὴν ἀγάπη τὴ βλέπομε ὡς καθῆκον, πάντα θὰ ἀντιπαρερχώμαστε τὴ ζωή, τὰ ἔργα μας θὰ εἶναι στυγνὰ κι ἀπρόσωπα, ἀνούσια κι ἀτελέσφορα. Ὁ Φαρισαῖος θὰ ἦταν σήμερα ὁ καλύτερος χριστιανός, ὡς γνήσιος ἐκφραστής τῆς κοσμικῆς θεώρησης τῆς θρησκείας ἤ καλύτερα τῆς θρησκευτικῆς μετατόπισης τῆς διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας.  Ὑπάρχει σαφὴς διαφορὰ ἀνάμεσα στὴν Ἐκκλησία καὶ τὴ θρησκεία, ὅση καὶ αὐτὴ ἀνάμεσα στὸν Τελώνη καὶ τὸν Φαρισαῖο. Ἐκκλησία εἶναι ὁ Χριστὸς, θρησκεία εἶναι ὅ,τι κρύβει τὸ Χριστό.
Ἡ ὑπερηφάνεια, ἡ κενοδοξία, ἡ οἴηση, ὁ αὐτοθαυμασμός, ἡ καύχηση, ὅσο ἀντιφατικό κι ἄν φαίνεται, καλλιεργοῦνται κυρίως στὴν προσευχή. Ὁ μεγαλύτερος ἐχθρός τῆς προσευχῆς δὲν εἶναι οἱ πειρασμοί, ποὺ προσπαθοῦν νὰ τὴν προσβάλουν, ἀλλὰ  ἡ ὑπερηφάνεια, ποὺ παρουσιάζεται ὡς εὐσέβεια καὶ αὐτοϊκανοποίηση γιὰ τὰ ἠθικά μας κατορθώματα καὶ τὴν πνευματική μας προκοπή. Ἡ προσευχή εἶναι πάντα λιτή, «λιτὰς τῷ   Κτίστῃ  προσφέρωμεν εὐχάς», «ἑαυτοὺς δικαιοῦν μὴ σπουδάζωμεν», δίχως νὰ προσπαθοῦμε νὰ δικαιώσουμε τὸν ἑαυτό μας. Μιὰ τέτοια προσευχὴ μονάχα ἀσέβεια φανερώνει, γιατὶ ἡ προσευχή εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ  ἐπίσκεψη τοῦ Θεοῦ στὸν ἄνθρωπο...

Ἡ προσευχή εἶναι κι αὐτὴ ἕνα μυστήριο, μᾶς ἀνοίγει δρόμους ποὺ σὲ ἄλλες στιγμές μένουν καλὰ κλεισμένοι. Εἶναι οἱ στιγμές ἐκεῖνες ποὺ στεκόμαστε, ὄχι «πρὸς ἑαυτὸν»  οὔτε ἀπέναντι, ἀλλὰ μπροστά στὸ Θεό, μὲ τὸ κεφάλι σκυμμένο, κι ἀφήνουμε τὴν ἀγάπη του νὰ μᾶς σκεπάσει, νὰ ἐλευθερώσει τὰ δάκρυα καὶ τὸν πόνο τῆς καρδιᾶς μας. Εἶναι οἱ στιγμές ποὺ ἀφήνεται μέσα στὴν ταπείνωσή του ὁ ἄνθρωπος -ὅπως εἶναι-   μικρός,  καὶ ὑψώνεται ἀπ᾽ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ -ὅπως πλάσθηκε- μέγας.