π. Χρήστου Ζαχαράκη
Ἡ
συνάντηση τοῦ Ἰησοῦ μὲ τὴ Χαναναία εἶναι τόσο συγκλονιστική ὅσο συγκλονιστικὴ εἶναι
καὶ ἡ ζωὴ τῆς μητέρας αὐτῆς, ποὺ παλεύει ὁλόκληρη τὴ ζωή της μὲ τὰ
δαιμόνια τῆς θυγατέρας της, μὲ τὸν πόνο τῆς ἀσθένειας καὶ τὴν ἀγωνία τοῦ
λυτρωμοῦ. Ὁ Ἰησοῦς παρουσιάζεται ἰδιαίτερα
σκληρός, ὅσο δὲν ὑπῆρξε ποτέ καὶ μάλιστα σὲ
πονεμένο ἄνθρωπο. Ἡ ὅλη διήγηση ὅμως δείχνει πὼς ἡ σκληρότητά του εἶναι
φαινομενική. Τὸ κάνει, ὄχι τόσο γιὰ νὰ
δείξει τὴν πίστη της, μὰ γιὰ νὰ φανερώσει τὴν ταπείνωση ποὺ κρύβει μέσα
της, γιατὶ ἡ μεγάλη ἀρετή τῆς Χαναναίας εἶναι ἡ ταπείνωση. Ἡ Ἐκκλησία λίγο πρὶν
τὸ Τριώδιο μᾶς δείχνει τὸ δρόμο.
Δύο εἶναι τὰ κύρια χαρακτηριστικά τῆς ταπείνωσης· ἡ σιωπὴ καὶ ἡ ἀγάπη. Ἡ
ταπείνωση εἶναι σιωπηλή. Δὲ μιλᾶ, δὲ φωνασκεῖ, δὲν ἐπιδεικνύεται, δὲ διεκδικεῖ.
Εἶναι κένωση, δὲν εἶναι συσσώρευση «πνευματικῶν κατορθωμάτων», ὅπως προβάλλεται
σήμερα. Εἶναι σταυρός, δὲν εἶναι αὐτοδικαίωση. Εἶναι τὸ ἄδειασμα ἐκεῖνο τοῦ ἑαυτοῦ
μας ποὺ πετυχαίνουμε γιὰ νὰ χωρέσει καὶ νὰ ἐνεργήσει μέσα μας ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ.
Τὰ πνευματικά χαρίσματα εἶναι δῶρο Θεοῦ - δὲν εἶναι κατόρθωμα δικό μας - καὶ
δίνονται ἀπὸ τὸ Θεό ἀκριβῶς γιὰ νὰ μᾶς ἀπελευθερώσουν ἀπὸ τὸν ἐγωισμό μας κι ἀπ᾽
ὅσα μᾶς κρατοῦν δεμένους μὲ τὸν κόσμο.
Ἡ ταπείνωση εἶναι ἀγάπη. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀπελευθερωθεῖ ἀπὸ τὸν ἐγωισμό του
βλέπει πλέον τὸν κόσμο μὲ τὴν ὅραση τῆς ἀγάπης. Ὅποιος ἀγαπᾶ δὲν προσβάλλεται,
μπορεῖ νὰ σηκώσει ἀκόμα καὶ τὰ πιὸ σκληρὰ λόγια, τὰ πιὸ βαριὰ πράγματα.
Ταπείνωση χωρὶς ἀγάπη δὲν εἶναι ταπείνωση· ἄν δὲν ἀγαπᾶς δὲν φτάνεις στὴν
ταπείνωση. Ὁ Χριστὸς ἔφθασε στὴν ἄκρα ταπείνωση ἐπειδὴ εἶναι ἡ ἁπόλυτη ἀγάπη. Ἡ
Χαναναία δὲν διεκδικοῦσε κάτι γιὰ τὸν ἑαυτό της, μονάχα ἕνα ψίχουλο ἀγάπης τοῦ
Θεοῦ, μονάχα τὸ ἔλεός του. Ἕνα ψίχουλο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ περικλείει μέσα του ὅλη
του τὴν ἀγάπη, γιατὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μοιράζεται χωρὶς νὰ ξοδεύεται, ὁ Χριστὸς εἶναι
«ὁ μελιζόμενος καὶ μὴ διαιρούμενος, ὁ πάντοτε ἐσθιόμενος
καὶ μηδέποτε δαπανώμενος».
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, μὲ ἀφορμὴ
τὸ «ἐλέησόν με, Κύριε» τῆς Χαναναίας, μᾶς διδάσκει τὰ ἑξῆς: «Μὴ ζητῆστε τίποτ᾽ ἄλλο
ἀπὸ τὸν Κύριο παρὰ μόνο τὸ ἔλεός του. Κι ὅταν ζητῆτε τὸ ἔλεος, νὰ ἔχετε στὴν
καρδιά σας ταπεινοσύνη καὶ λύπη. Κι ἄν εἶναι τρόπος νὰ φωνάζετε ὅλη μέρα κι ὅλη
νύχτα στὸ λογισμό σας τὸ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησέ μας»...
